Nýburagula : hlutverk ljósmæðra við forvarnir, mat og meðferð

Abstract

Nýburagula er í flestum tilfellum saklaust og eðlilegt ferli tengt þeim lífeðlisfræðilegu breytingum er verða í líkama nýburans eftir fæðingu en getur þó verið merki um sjúklegt ástand sem bregðast þarf við. Það er því mikilvægt fyrir ljósmæður að geta greint þar á milli. Hlutverk ljósmæðra við forvarnir nýburagulu byggist fyrst og fremst á því að stuðla að brjóstagjöf sem fyrst eftir fæðingu, veita góðan stuðning við hana og fylgjast vel með nýburanum á fyrstu dögunum eftir fæðingu. Ljósmæður geta ekki minnkað líkur á nýburagulu með því að skilja fljótt á milli barns og fylgju þar sem rannsóknir sýna engin tengsl milli nýburagulu og þess að skilja seint á milli. Ljósmæður gegna lykilhlutverki við klínískt mat á alvarleika gulu. Rannsóknir sýna að skoðun á dreifingu gula litarins frá toppi til táar er gagnleg til að meta alvarleika gulu og að jafnvel geti verið gagnlegt að nota svokallaða gulumæla til stuðnings við klínískt mat. Blossamælar af gerðinni BiliCheckTM eru áreiðanlegir til að skima börn sem eru að koma sér upp gulu og ætti að nota þá áður en ákveðið er að taka blóðprufu. Mælarnir eru áreiðanlegir fyrir nýbura af öllum kynstofnum og gagnast jafnt fyrirburum sem fullburða börnum og geta jafnvel komið í stað blóðrannsókna. Þegar grípa þarf til meðferðar við gulu er mælt með ljósameðferð en dugi hún ekki eru framkvæmd blóðskipti. Ekki hafa verið gerðar rannsóknir á gagnsemi sólbaða sem meðferð við nýburagulu og ætti því ekki að ráðleggja þá meðferð. Hlutverk ljósmæðra í meðferð er mikilvægt og felst aðallega í því að hámarka gagnsemi ljósameðferðar, styðja við brjóstagjöf, fræða foreldra um vandamálið og vera þeim til stuðnings. Niðurstöður rannsókna styðja ekki þá meðferð að gefa börnum sem eru á brjósti þurrmjólkurábót en sýna fram á mikilvægi þess að örva mjólkurframleiðslumjólkurframleiðslu með tíðari gjöfum og notkun mjaltavéla.