Heimafæðingar : hagnýtar upplýsingar og hugleiðingar

Abstract

Sú ánægjulega þróun hefur átt sér stað að sífellt fleiri konur velja þann kost að fæða börn sín heima. Hagstofa Íslands heldur skrá yfir fæðingastaði á Íslandi, þar sem fæðingastöðum er skipt niður í fæðingar á stofnun annars vegar og utan stofnunar hins vegar. Þær fæðingar sem eiga „sér stað utan stofnunar eru fæðingar í heimahúsum bæði skipulagðar og óvæntar sem og fæðingar í sjúkra- eða einkabíl. Samkvæmt upplýsingum frá Hagstofunni fæddu 5 konur utan stofnunar árið 1996, árið 1997 voru það 12 konur, 1998 fæddu 7 konur utan stofnunar, árið 1999 fæddu 18 konur utan stofnunar, en í ár stefnir í að um og yfir 30 konur fæði heima. Viðhorf til fæðinga í heimahúsi er orðið jákvæðara bæði meðal almennings og fagfólks. Þar kemur trúlega margt til, umræðan í þjóðfélaginu er orðin opnari, ljósmæður í mæðravernd nefna gjarnan þcnnan valkost við barnshafandi konur og stofnað hefur verið Félag áhugafólks um heimafæðingar. Hugsanlega eru verðandi foreldrar betur upplýstir og hræðsla við sársauka og kvíði fyrir fæðingunni því á undanhaldi. Þar sem ljósmæður líta á fæðingu sem náttúrulegan atburð hlýtur það að vera fagnaðarefni að almenningur er í auknum mæli farinn að líta fæðingar sömu augum. Það eru ekki eingöngu fleiri konur sem óska eftir að fæða heima heldur eru fleiri ljósmæður sem gefa kost á sér í heimafæðingar. Allar ljósmæður hafa leyfi til að starfa sjálfstætt og mega því taka á móti börnum í heimahúsum. Þær ljósmæður sem starfa sjálfstætt þurfa að tilkynna það til héraðslæknis á þar til gerðum eyðublöðum. Mik-ilvægt er að sjálfstætt starfandi ljósmæður séu vel tryggðar, tryggingin sem í boði er kallast ábyrgðartrygging atvinnureksturs. Ljósmæður sem taka 1-2 heimafæðingar á ári þurfa ekki að kaupa fulla tryggingu, en þetta er nokkuð sem þarf að semja við viðkomandi tryggingafélag.