Lífslokameðferð: Reynsla og viðhorf hjúkrunarfræðinga til umönnunar deyjandi einstaklinga og notkunar meðferðarferlisins Liverpool Care Pathway. Forprófun á spurningalista

Abstract

Tilgangur: Markmið rannsóknarinnar var að kanna hvernig íslenskir hjúkrunarfræðingar meta eigin færni í lífslokameðferð, skoða tengsl á milli bakgrunnsbreyta og viðhorf þátttakenda til notkunar á Meðferðarferli fyrir deyjandi (Liverpool Care Pathway, LCP). Einnig var tilgangurinn að forprófa réttmæti og áreiðanleika íslenskrar útgáfu á spurningalista um lífslokameðferð (End-of-Life Care questionnaire). Aðferð: Rannsóknaraðferðin var megindleg, lýsandi þversniðsrannsókn. Spurningalisti var sendur til 476 hjúkrunarfræðinga um land allt. Spurt var um þætti tengda umönnun í lífslokameðferð og ánægju þátttakenda með notkun Meðferðarferlis fyrir deyjandi. Framkvæmd var þáttagreining og lýsandi tölfræði beitt til að lýsa eiginleikum tölulegra gagna. Niðurstöður: Svarhlutfall var 40,8% (n=194). Þátttakendur töldu sig hafa sjálfstraust og færni í störfum sínum tengdum lífslokameðferð. Ánægja þeirra með notkun Meðferðarferlis fyrir deyjandi reyndist ekki vera afgerandi. Þáttagreining leiddi í ljós fimm þætti: Kostir Meðferðarferlis fyrir deyjandi, Sjálfsöryggi í umönnun, Sjálfsöryggi í samskiptum, Uppfylling þarfa og Þverfagleg hópvinna. Þáttahleðslur voru á bilinu 0,503-0,864. Cronbachs-alfa áreiðanleikastuðull var á bilinu 0,69-0,94. Marktæk fylgni var á milli hærri aldurs og sjálfsöryggis í umönnun (r=-0,187, p=0,01), starfsaldurs og sjálfsöryggis í umönnun (r=-0,271, p=0,01) og lengri starfsaldurs og sjálfsöryggis í samskiptum (r=-0,208, p=0,01). Þeir sem notuðu Meðferðarferli fyrir deyjandi voru líklegri til að hafa meira sjálfsöryggi í umönnun (p=0,012) og höfðu oftar stuðning af þverfaglegum hópi (p<0,001) en þeir sem ekki notuðu það. Ályktanir: Spurningalisti rannsóknarinnar reyndist hentugur til rannsókna á sviði lífslokameðferðar. Ætla má að hjúkrunarfræðingar búi yfir færni og hafi sjálfstraust þegar kemur að lífslokameðferð og hafi stuðning af þverfaglegum hópi. Þörf er á frekari rannsóknum á Íslandi á gagnsemi Meðferðarferlis fyrir deyjandi í lífslokameðferð.

Aim: The aim of this research was to investigate how Icelandic nurses’ evaluate their skills in end-of-life care, to look at correlations between variables and participants’ attitudes towards the use of the Icelandic version of the Liverpool Care Pathway (LCP). Furthermore, the aim was to pilot test the validity and reliability of the Icelandic version of the questionnaire End-of-Life Care. Method: This was a quantitative cross-sectional survey. A questionnaire was sent to 476 nurses across Iceland. Questions included factors related to end-of-life care and satisfaction with the utility of LCP. Exploratory factor analysis and descriptive statistics were performed to describe the characteristics of the data. Results: Response rate was 40,8% (n=194). The participants felt self-confident in their work related to end-of-life care. Their satisfaction with using the LCP was not decisive. Exploratory factor analysis revealed five factors: The benefits of LCP in care of the dying, Self confidence in caring, Self confidence in communication, Fulfilling needs and Interdisciplinary teamwork. Factor loadings were between 0.503 and 0.864. Cronbach’s Alpha range was 0.69 - 0.94. Significant correlation was found between: higher age and self confidence in caring (r=-0.187, p=0.01), work experience and self confidence in caring (r=-0.271, p=0.01), work experience and self confidence in communications (r=-0.208, p=0.01). Those who used LCP were more likely to have more self confidence in caring (p=0.012) and benefitted more often from interdisciplinary teamwork (p<0.001) than those who did not. Conclusion: The questionnaire proved to be suitable for studies in end-of-life care. The inference can be drawn that nurses feel self confident when it comes to end-of-life care and benefit from interdisciplinary teamwork. The usefulness of the Icelandic version of the LCP in end-of-life care needs further investigation.