Góðar lífshorfur karla með sáðkrabbamein : afturskyggn rannsókn á íslenskum körlum greindum 1971-1990

Abstract

Krabbamein í eistum eru algengustu illkynja æxlin sem greinast í ungum karlmönnum á Íslandi. Með öflugri geislameðferð og nýjum krabbameinslyfjum hafa lífsgæði og lífshorfur þessara sjúklinga batnað og í dag eru þau í hópi krabbameina sem mestar líkur eru á að lækna. Markmið rannsóknarinnar var að kanna með hvaða hætti sáðkrabbamein (seminoma) greinist á Íslandi, nýgengi, stigun og lífshorfur sjúklinganna við greiningu. Rannsóknin er afturskyggn og nær til allra íslenskra karla sem greindust með sáðkrabbamein á Íslandi frá 1971 til 1990. Alls greindust 47 einstaklingar og var meðalaldur 36 ár, aldursbil 21-71 ár. Úr sjúkraskrám fengust upplýsingar um aldur sjúklinganna, greiningarár, einkenni, rannsóknir og meðferð. Öll æxlin voru stiguð samkvæmt afbrigði af Boden og Gibb stigunarkerfi og lífshorfur reiknaðar með Kaplan-Meier aðferð. Loks var kannað hverjir hefðu látist vegna sáðkrabbameins. Aldursstaðlað nýgengi sáðkrabbameins á rannsóknatímabilinu var 2,0 fyrir 100.000 karla á ári. Af 47 sjúklingum greindust tveir fyrir tilviljun en aðrir með einkenni þar sem fyrirferð (98%) og verkir í eista (42%) voru algengust, en 11% höfðu einkenni meinvarpa. Flestir höfðu einkenni í einn til fjóra mánuði fyrir greiningu (34%) en 25% greindust eftir meira en sex mánuði. Meðalstærð æxlanna var 6,1 cm og fór minnkandi eftir 1981, eða úr 8 cm í 5,2 cm. Flest æxlin voru meðhöndluð með brottnámi eistans (98%), 66% sjúklinga fengu einnig geisla og 9% krabbameinslyfjameðferð. Æxlin voru stiguð og voru 73% æxlanna á stigi I, 20% voru á stigi II, 2% á stigi III og 5% æxlanna voru á stigi IV. Fimm ára lífshorfur fyrir hópinn í heild voru 89% og 10 ára lífshorfur 84%. Níu sjúklinganna voru látnir í ágúst 1994, enginn vegna sáðkrabbameins. Nýgengi sáðkrabbameins er í meðallagi á Íslandi og klínísk hegðun og sjúkdómsstigun sambærileg og í nágrannalöndum okkar. Lífshorfur karla meö sáðkrabbamein eru mjög góðar á Íslandi jafnvel í tilfellum þar sem sjúkdómurinn er útbreiddur. Ef æxlið er lítið og sjúkdómurinn staðbundinn er brottnám eistans nægileg meðferð.