Leitin að sannleikanum : Norðurlönd tengjast Cochrane gagnabankanum í klínískum rannsóknum [ritstjórnargrein]

Abstract

Nú á tímum þrenginga verða heilbrigðisstéttir að tryggja það að fjármunum til heilbrigðismála sé varið á sem bestan og hagkvæmastan hátt. Í nýlegum leiðara í BMJ (1) var bent á að breskir skattgreiðendur gætu ekki endalaust greitt fyrir læknismeðferð, sem hefði ekki verið sýntfram á að gerði gagn — og það sem verra væri — fyrir meðferð sem búið vœri að sanna að gerði ekkert gagn. Hér er um alvarlegar ábendingar að ræða sem vert er að gefa frekari gaum. Viðleitni heilbrigðisstétta til þess að svara áleitnum spurningum um læknisfræðilegan árangur fer vaxandi. Rannsóknum fjölgar stöðugt, en þær eru mismunandi að gæðum og gefa því oft misvísandi niðurstöður. Þetta veldur því að erfitt getur verið fyrir fagfólk að túlka þær eða draga réttar ályktanir. Reyndar er nær ókleift fyrir lækna að fylgjast með öllum þeim aragrúa rannsókna sem birtar eru í fagtímaritum. Margir velja því þá leið aö lesa yfilitsgreinar um ákveðin efni. Slíkar greinar eru oft skrifaðar af þekktum eða valinkunnum fræðimönnum, sem oft hafa afgerandi áhrif á sínu fræðisviöi. Reynslan hefur hins vegar sýnt, að slíkar yfirlitsgreinar styðjast ekki alltaf við úr-val vel staðfestra niðurstaðna og geta því leitt til rangra ályktana (2).