Könnun von Helmholtz, James J. Gibson og skynjun hljóðlengdar í íslensku tali

Abstract

Áreiti sem falla á skynfærin eru síbreytileg en samt veldur það okkur ekki teljandi erfiðleikum. Svo dæmi sé tekið þá er stærð sjónumyndar tiltekins hlutar mjög háð fjarlægð hans frá augum en við tökum sjaldnast eftir því, okkur sýnist maður jafn stór hvort sem hann er nálægt okkur eða fjarri. Það nefnist stærðarfesti. Hermann von Helmholtz, frumkvöðull hinnar klassísku hefðar í skynjunarsálfræðinni, skýrði þetta á þann veg að sjónin „tæki tillit til" f jarlægðar við skynjun stærðar. Bandaríski skynjunarsálfræðingurinn James J. Gibson gagnrýndi þessar hugmyndir Helmholtz og taldi að skýra mætti stærðarfesti, sem og mörg önnur skynfesti, með hliðsjón af 'áreitisföstum'. Vandinn væri bara að finna áreitisfastana.