Vitglöp og óráð meðal aldraðra bráðasjúklinga á lyflækningadeild

Abstract

Athuguð var tíðni vitglapa (dementia) og óráðs (delirium) meðal aldraðra bráðasjúklinga sjötíu ára og eldri á lyflækingadeild Borgarspítalans. Markmiðið var að kanna hversu algeng vitglöp og óráð væru meðal þeirra og jafnframt að finna ástæður óráðs, kanna lyfjanotkun og félagslegar aðstæður. Vitglöp verða hér eftir nefnd glöp. Af öllum bráðainnlögðum sjúklingum reyndust 45% vera sjötíu ára og eldri. Hægt var að skima 272 sjúklinga og reyndust 32% þeirra hafa skilvitlega truflun. Nánari greining leiddi í ljós óráð hjá 13.6% og glöp hjá 18.6%. Í óráðshópnum reyndust tuttugu og sex sjúklingar einnig hafa merki um glöp, þannig að í heild reyndust 28% sjúklingar hafa miðlungs- og alvarleg glöp. Meðalaldur sjúklinga með glöp var um 85 ár, meirihluti voru einhleypar konur úr Reykjavik og komu að mestum hluta frá stofnun fyrir aldraða. Algengasta einkenni við innlögn var hósti, hiti, mæði eða slappleiki. Meðalfjöldi einstakra lyfja var 3.7 og algengasti lyfjafiokkurinn var hjartalyf og þar næst tauga- og geðlyf. Sjúklingar með óráð voru mikið veikir og dó um þriðjungur þeirra á sjúkrahúsinu en 8% þeirra sem eingöngu höfðu glöp létust. Algengustu ástæður óráðs voru alvarlegar sýkingar (30%) og hjartabilun (27%). Rannsóknin sýndi að aldraðir sjúklingar sem fá óráð hafa verulega skertar batahorfur og meta þarf nákvæmlega einkenni þeirra og meðferð. Skima þarf sérstaklega eftir skilvitlegri truflun meðal aldraðra sjúklinga til að finna þá sem hafa glöp og óráð. Einfóld skimpróf, eins og Mental Status Questionnaire