Athugun á samskiptum 1608 einstaklinga við geðlækni á stofu 1982-1989

Abstract

Nokkrar athuganir hafa verið gerðar hérlendis á samskiptum einstaklinga við heimilislækna/heilsugæslulækna og annað starfsfólk heilsugæslustöðva (1-9). Í ljós hefur komið að allt að 90% af íbúum heilsugæslusvæða hefur samskipti við starfsfólk heilsugæslustöðva á ári hverju (5). Geðsjúkdómar voru aðalástæða samskiptanna í 5.1% til 12.2% tilvika (4,5). Hæst var hlutfallið í könnun þar sem viðkomandi læknir hafði sérþekkingu á geðsjúkdómum (4). Kannanir sem fram fóru á vegum landlæknisembættisins á árunum 1974 og 1981 leiddu í ljós að læknar töldu að 6.5% og 4.7% samskiptanna væru vegna geðsjúkdóma og taugaveiklunar. Í fyrri könnuninni var engum vísað til geðlæknis, en fjórum í hinni síðari, eða 2% af öllum tilvísunum til sérfræðinga (1,6). Lítið er vitað um að hve miklu leyti einstaklingar leita beint til sérfræðinga eða hve mikla milligöngu heimilislæknar hafa þar um. Í athugun á bráðaþjónustu geðdeilda í Reykjavik árið 1983 kom í ljós að eingöngu 17.2% þeirra, sem leituðu sér aðstoðar þar, komu að tilhlutan heimilislæknis eða vaktlæknis (10). Sú rannsókn, sem hér verður fjallað um, beinist að því að kanna hvort læknir eða sjúklingur sjálfur og hans nánustu hafa frumkvæði að því að hann leiti sér aðstoðar hjá geðlækni. Einnig verður greint frá sjúkdómsgreiningu einstaklinganna og aldri er þeir leituðu fyrst aðstoðar á tímabilinu. Loks er athugað hvort sjúkdómsgreiningar hafa áhrif á það eftir hvaða leiðum sjúklingarnir koma til geðlæknis.